15 juli 2018

Pippi

Terwijl ik deze column schrijf zit ik nog na te genieten van de dienst in de Sloterkerk van afgelopen zondag. Voor wie er niet bij was; bij binnenkomst stonden de stoelen in een kring en in het midden van die kring lagen kinderboeken met Bijbelverhalen, krijtjes en een zwart kleed waar op gekrijt kon worden en een berg KAPLA. Er waren veel kinderen aanwezig, van alle leeftijden. Het was meteen duidelijk; deze dienst zou anders verlopen dan anders. Voor mij als prikkelzoeker voelde deze situatie, alleen al vanwege het uitzicht op de spelende kinderen, als de hemel op aarde. Natuurlijk weet ik dat niet iedereen zo'n viering aanspreekt en ik zeg dan ook niet dat het voortaan altijd zó moet gaan in de Sloterkerk. Want het is fijn dat er in de kerk tijd is voor stilte, liturgie en verdieping. Maar het is ook fijn als je eens verrast wordt! Een feest voor je geest.

Alles ging anders tijdens deze dienst. Zo "moesten" de verhalen dit keer van de kerkgangers zelf komen. De opdracht was om aan diegene die naast je zat het verhaal te vertellen dat als kind zo'n indruk op je heeft gemaakt dat je het nu, en waarschijnlijk je hele leven nog, bij je draagt. Dus ik vertelde over Pippi Langkous, van wie veel levenslessen heb geleerd.

"Pippi is bedacht voor het plezier. Daarnaast heeft ze bewezen dat je macht kunt hebben zonder die te misbruiken. En dat is het moeilijkste wat er is in het leven. " zegt schrijfster Astrid Lindgren over haar personage. Wat niet wil zeggen dat ze niet voor zich zelf (of anderen in nood) opkomt. Grote jongens die eerst met zijn vijven kleine Willem af tuigen en daarna denken in Pippi een nieuw slachtoffer te hebben gevonden gooit ze zó de boom in! Wie had dat gedacht van zo'n dun sprietig meisje? Niet voor niets is mijn favoriete Bijbelverhaal dat over David en Goliath.

In de Bijbel staat; Zoek en je zult vinden. (Matt 7 en Lucas 11). Van Pippi leerde ik dat dat klopt maar dat het wel kan zijn dat je iets heel anders vindt dan verwacht maar dat dat niet erg is. Bij alles roept Pippi enthousiast; "wat een vondst, wat een vondst." Zo kun je teleurgesteld zijn dat je een blik ZONDR KOEKJES hebt gevonden maar je kunt ook je hoofd in het blik steken en spelen dat het nacht is!

Pippi heeft een heel erge hekel aan mensen die het allemaal zo goed weten en denken dat ze anderen de les moeten lezen. Ik ben het volledig met Pippi eens als ze zingt;

"Soms lig ik er wakker van, in de donkere nacht te turen,

ieder wil eens ander zijn schip, zo ontzettend graag besturen,

er zijn wetjes, er zijn regels, regels voor 't fatsoen

maar een mens vergeet wel eens, hoe die het moet doen."

En

En op zondag/ juist als 't niet mag/ verf ik de keuken zwart/ dat lijkt mij heel apart.

Pippi vraagt een bijzonder kerstcadeau aan Tommie en Anika, een trompet. "Maar Pippi", zegt Tommie, " Jij kunt toch helemaal geen trompet spelen?" "Nee", antwoord Pippi, "maar hoe kan je nu trompet leren spelen zonder trompet? " Precies. Het feit je iets nog nooit gedaan hebt is geen goede reden om er niet aan te beginnen.

Tenslotte:

"Ik heb een keer een Chinees gezien, zijn oren waren zo groot, dat hij ze als cape kon gebruiken. Als het heel erg slecht weer was, nodigde de chinees zijn vrienden uit om onder zijn oren te komen schuilen. Daar zaten ze dan en zongen droevige liedjes, terwijl de regen neerstroomde. Ze hielden veel van hem ter wille van zijn oren."

Pippi verteld over een school in Argentinië waar ze bijna altijd vakantie hebben en waar huiswerk verboden is. En "er loopt een lange buis van een toffeefabriek in de buurt naar het schoollokaal en daar stromen de hele dag toffees uit. De kinderen hebben het dus druk met toffees eten." "Maar wat doet de juffrouw dan?" , vroeg een meisjes verbaasd. "Papier van de toffees halen voor de kinderen, dommerd", zei Pippi.

Maar waarom vertel ik van die rare verhalen in deze column? Wat heb ik hier dan voor levensles uit gehaald? Dat je een goed verhaal nooit kapot moet checken natuurlijk, dommerd.

En nu zeg ik: Saluut jongens, het wordt tijd dat ik weer eens de zeewind in mijn neusgaten voel en door de bossen van Zweden ga zwerven.

Henny Ridderikhoff

Reageren? e-mail: 

10 juni 2018

EEN NIEUW VERGADEREN IN ONZE KERK

Je vindt ze overal, in alle gemeenschappen en verenigingen, in dorp en steden, in landen en werelddelen tot aan de hoogste vergadering van de volkerengemeenschap in New York aan toe: vergaderingen. Samensprekingen van mensen die een gezamenlijk belang hebben en er de zin van zien om daar moeite en tijd aan te besteden. Ook in de kerk is vergaderen een vertrouwde gewoonte, ook al loopt niet iedereen daar warm voor.

Afgelopen week besteedde het dagblad Trouw aandacht aan de nieuwe bestuurlijke indeling die per 1 mei 2018 van kracht is geworden in de Protestantse Kerk in Nederland. Vanaf de hervorming zijn naburige plaatselijke geloofsgemeenschappen samengebracht in classicale vergaderingen. Het Latijnse woord classis betekent vloot. Een mooie beeldspraak die zegt dat geloven niet tot één plaats beperkt blijft. Besloten is om de 74 kleinere, regionale vergaderingen te laten opgaan in elf grote ressorten, die meestal met de provinciegrenzen samenvallen.Alleen niet in Gelderland en Zuid-Holland, omdat het aantal plaatselijke gemeentes daar te groot is.

De bedoeling is dat zo minder mensen in de kerk tijd hoeven te steken in vergaderen. Daar ligt ook meteen een van de zwaktes, want voortaan zullen niet alle lokale gemeenschappen een vertegenwoordiger in de classis hebben. Nieuw is ook dat iedere classis een vrijgestelde predikant krijgt die te vergelijken is met een bisschop, maar beslist niet zo genoemd mag worden. In de calvinistische traditie wordt immers niet bestuurd door eenlingen, maar door groepen mensen.

De tijd zal leren of die classis-predikanten zich kunnen ontpoppen als bazen, ook al is duidelijk vastgelegd dat zij in een collegiaal verband geplaatst staan. Of omgekeerd de vraag of zij, met zo’n leidende positie, wel genoeg bevoegdheden hebben. Nieuw is ook dat de plaatselijke gemeenten voortaan niet meer door een dominee en andere ambtsdrager samen worden ‘gevisiteerd’, maar dat de classis-predikant dit alleen gaat doen. Nog een reden om te betreuren dat deze nieuw weg is ingeslagen.

Ach, waarde lezer, ik zal de classis-oude-stijl niet ophemelen, want waar mensen samenwerken, zullen altijd de nadelen en minpunten zijn. We gaan avonturen hoe het bestuur in de nieuwe opzet zal verlopen. Met bevlogen beroepskrachten en kerkenraadsleden die vergaderen geen verspilde tijd vinden, maar er de zin van zien om met het schip van de kerk verder te kunnen varen door de tijd.

R.J. Bakker

 Reageren? e-mail:

15 april 2018

Gluren bij de buren

Door onze lieve achterbuurtjes waren wij uitgenodigd om het opdragen van hun pas geboren zoontje mee te maken. Mijn zoon, een andere buurvrouw en ik togen daarom vorige week zondag naar een viering van de Baptisten.

Mijn zoon was positief verrast. De kerkgangers waren jonger, de taal moderner (ja mamma, dit is gewoon hoe wij nu praten) en het zingen werd begeleidt door een band in plaats van door een orgel. Alleen over de preek, die hier speech werd genoemd, was hij minder te spreken. Het ging alleen maar over jouw persoonlijke band met Jezus en hij miste het omzien naar andere mensen. Terwijl dat laatste volgens hem nu juist de kern van het christendom is (ra, ra door wie is deze jongen opgevoed?). Onze achterburen zelf zijn overigens hét voorbeeld van christenen die altijd voor iedereen klaar staan, dat moet hier wel even gezegd worden.

Mijn buurvrouw kreeg de kriebels van de patriarchale sfeer. Het was vader voor en vader na. En de meeste songteksten (ja, want bijna allemaal in heel simpel Engels) kon ze echt niet over haar lippen krijgen; alsmaar dat aanbidden! Iets teveel eenrichtingsverkeer naar haar smaak.

En ik? Ik genoot van de vele jongeren en kinderen die er waren. Maar ik vond de liedjes afgrijselijk. Het beeld van de positivo's van Koot en Bie drong zich voortdurend aan mij op. Melodieën waarmee een sfeertje werd neergezet als ware het een optreden van Guus Meeuwis. Er gingen dan ook al snel handjes de lucht in. Maar ik was vooral geschokt door de boodschap die hier werd verkondigd. Als je iets naars overkwam was dat omdat God wilde laten zien dat hij uiteindelijk alles bepaalt en als je iets moois overkwam was dat een wonder van God. Nog nooit van Kushner gehoord zeker? Hoe kwetsend was dit voor mensen die net iets verschrikkelijks hadden moeten doorstaan? Sommige stukjes uit de "speech" kwamen mij wel heel bekend voor. Waar had ik zulke dingen eerder gelezen? Bij Lapide of Drewermann? Nee, in mijn studie boeken over positieve psychologie!

En juist dat, die theologie "van de koude grond" in combinatie met die vele jonge mensen, baart mij zorgen. Wat gebeurd er met de prachtige teksten van bijvoorbeeld Dorothee Sölle of Huub Oosterhuis? Wie volgt er straks nog een Leerhuis of Theologische vorming voor Gemeenteleden en Geïnteresseerden? Wie krijgt er straks nog rillingen bij de Mattheuspassion?

Maar ach, wat zal ik mij zorgen maken, de mens wikt maar god beschikt, toch?

Henny Ridderikhoff

Reageren? e-mail: 

11 maart 2018

Is de Brexit te keren?

De leider van de Britse Liberale Partij vertelde onlangs alles in het werk te stellen om met zijn land de Europese Unie niet te verlaten, zoals op grond van het referendum besloten is.

Niet weggaan, maar blijven zou heel wat meer in de geest zijn van Winston Churchill. In de film ‘Darkest Hour’ zie je hem in zijn glorieuze rol van de wereldleider die niet wilde accepteren dat Adolf Hitler de oorlog winnen zou. Zelfs de Amerikaanse president Roosevelt wilde hem in dat donkerste uur van de geschiedenis niet echt steunen. Die bereidheid kwam pas twee jaar later.

Toen de Duitsers overwonnen waren, precies zoals Churchill geloofd en beloofd had, wilde zijn volk niet meer van hem weten. Ze kozen zijn socialistische tegenstander tot premier. Felix Klos beschrijft in een boek hoe Churchill na de oorlog als een bezetene heeft geijverd voor het samengaan van zijn eiland met de staten op het vasteland van Europa. Hij wilde een nieuwe oorlog voorkomen door alle landen een groot deel van hun soevereiniteit te laten opgeven. Op een onwerkelijke manier, denk ik dan als lezer. Of het nu om een enkeling gaat of om een heel volk, er is altijd behoefte aan eigen zeggenschap. Zelfs in de kerk is dat al zo. Een vroegere synodevoorzitter van de Hervormde Kerk legde uit dat het samenwerken in de Raad van Kerken altijd minder animo opriep dan het besturen van de eigen kerkgemeenschap.

Groot Brittannië beheerste als koloniale mogendheid een groot deel van de wereld. De Brexit bewijst dat het land die macht nog steeds zou willen hebben, legde Joris Luyendijk uit.

Angst om door buitenlandse werknemers overspoeld te worden maakte burgers tot voorstemmers. Voor jonge Britten is de uitslag een bittere teleurstelling. Kan de liberale leiders hen helpen de Brexit te keren?
Een Nederlandse politicus in de jaren tachtig noemde het betere de vijand van het goede is. Chur-chill draafde door met zijn pleidooi voor het opgeven van zoveel soevereiniteit. Geen regering wilde eraan. Maar toch kan Felix Klos de idealist die hij was de Vader van Europa noemen. Waar hij in ge-loofde, kwam uit. De samenwerking van landen die eeuwenlang elkaars aartsvijanden waren, met dè agressor van de twintigste eeuw erbij, staat als een huis.

R.J. Bakker

 Reageren? e-mail: