01 juni 2014
Spiritualiteit
“Zoek liever in je de rust en sla het op in de schatkamer van rust. Alle rijkdom van land en zee wegen niet op tegen een trouw hart … ”
Elk mens is (een) spiritueel (wezen). Spiritus (< Lat) betekent: adem en geest. Spiritualis heeft Christelijke wortels (N.T.): iemand wiens leven wordt bepaald en beÏnvloed door de Heilige Geest. Spiritualiteit kenmerkt zich door eenvoud en barmhartigheid. Vanuit deze grondhouding zetten wij ons in voor onze medemens in nood. Spiritualiteit gaat over dat wat je beweegt, dat wat zin geeft, betekenis geeft aan je leven. Kortom: een geestelijke levenshouding, die je inspireert en tot daden aanzet. In de 20e eeuw maakte spiritualiteit een revival, een opleving, door.
Als wij gaan shoppen op de reli-markt, komen we de vele gezichten van spiritualiteit tegen. Van “nieuwe” of “moderne” spiritualiteit”, “De kracht van het NU” (Eckhart Tolle), “Een cursus in wonderen”, “The Secret” tot mystiek (chr. bijv. Theresa van Avila; Joodse, de Kabbala; Isl. Soefisme, zie citaat) en Oosterse religie/filosofie(bijv. Hindoeïsme, Boeddhisme). Diversiteit kleurt het spirituele landschap.
Kernbegrippen van (moderne) spiritualiteit zijn verbinding, waarden, groei en perspectief. Wat is de zin, het doel van ons leven? Wat is onze missie en wat onze eindbestemming? En route door het reli-landschap zou je jezelf wel eens kunnen verrassen. De ene mens zal de reis solo maken en een “beleving” vinden, balsem voor de ziel. De ander ontmoet onderweg pelgrims (El Camino, Santiago). Voor een derde hoeft het niet. Kijk naar wat er bij jou (w aard) past of en waar je gaat winkelen in de reli-supermarkt. Contact zoeken met je binnenste en je binnenkamer: het innerlijk kompas dat je stuurt. Graven in de schatkamer van spiritualiteit: “delf mijn gezicht op en maak mij mooi.”
Hoewel georganiseerde godsdienst op zijn retour lijkt, is er honger naar spiritualiteit: in China maakt het christendom een enorme groei door. Over de hele wereld verbinden mensen van verschillende komaf zich met elkaar. Religieuze waarden zijn universele waarden. In stilte retraites vinden mensen zichzelf. In contemplatie, rust en reflectie. De hausse aan tv-programma’s op het gebied van spiritualiteit is treffend: van In het spoor van Franciscus van Assisi, de Kloosterserie 2014, De Bijbel, Op zoek naar God, tot Bakkie Troost. Luikjes op de eeuwigheid. Perspectief, hoop voor de toekomst.
Het eeuwige spanningsveld tussen leer (dogmatiek) en leven (praxis) doet zich, ook in mijn persoonlijk geloofsleven gevoelen. Zelf koppel ik spiritualiteit (verticale lijn)aan maatschappelijk engagement (horizontale lijn): Horen is doen (Thora). Ben progressief, vrijzinnig in mijn geloofsopvattingen en sta open voor andersgelovigen - en denkenden. Leef in verbondenheid met anderen, ongeacht.
Roept Pinksteren (liturgische kleur: rood) ons hier ook niet toe op? Om ons met anderen te verbinden? Spiritueel leven betekent voor mij: gepassioneerd, gedreven, bevlogen, vanuit een rein, trouw hart en een zuivere, romantische ziel, leven. Ik probeer een vredesspiritualiteit, van de humaniteit en hoop, te vieren. En deze spiritualiteit vorm te geven met rituelen en symbolen. En U/jij?
“… Doe als Hafiz en wissel goud en parels voor een ziel voor zuiverheid.”
Soefi-dichter Hafiz (1320-1389)
Jean-Paul Kruk