Levenswijs
“Wie gelooft en liefheeft, is waarachtig wijs.”
Anselm Grűn
Het zal mijn leeftijd (55) wel zijn, maar naast leer- en nieuwsgierig ben ik ook levenswijs (geworden). Door levenservaringen, vreugde en geluk wisselden pech en tegenslagen af, ben ik tot nieuwe inzichten gekomen. In hoe ik in elkaar zit, hoe het in de wereld werkt, dat onrecht een fact of life is. Soms moet je je mind resetten, een carrière-switch maken, ervoor gaan. Het is net als met wijn en kaas: hoe (ge)rijp(t)er, belegen(er) hij is, des te lekkerder hij smaakt. Bescheidenheid siert de mens, een lesje in nederigheid: het is goed op zijn tijd stil te staan bij je levensstijl. Prudentia (Lat. voor praktische wijsheid), een intellectuele deugd, leer je in het leven van alledag. Filosofie, van wijsheid hou den, maakt je leven interessant. Sophia, bron van alle vreugde, is de moeder van wijsheid: “Ik ben van u bevlogen, goddelijke vonk, hart van mijn ziel, licht van mij ogen. Kom, woon in mij voorgoed en leer mij hoe ik minnen moet.” Zo dicht Hein Stufkens heel poëtisch over zijn liefde voor wijsheid. Oosterse wijsheid, de Wijzen kwamen tenslotte ook uit het oosten, is een verrijking voor ons leven als we er voor open willen staan. De theoloog, politicus Ruard Ganzevoort (Groen Links) heeft het over theologen die makelaars zijn in levenswijsheid. Hij pleit voor “een publieke theologie die niet de waarheid verkondigt, maar de schatten van religieuze tradities ter beschikking stelt aan de samen leving.” Een hoge gunfactor! In de Bijbel komt het woord wijsheid ook frequent voor: De boeken Spreuken en Prediker behoren tot de wijsheidsliteratuur. Koning Salomo werd geroemd om zijn wijsheid: Hij wist te achterhalen wie de echte moeder van het kind was. De parabel van de wijze en dwaze maagden: altijd alert zijn op wat er komen gaat. “Zien met je hart” noemt de kleine prins het in het verhaal Van Saint-Exupéry: Door te groeien en je karakter te ontwikkelen, soms ook in (een) stilte(-retraite) word je wijzer. We kennen ook de tegeltjeswijsheid, waarbij spreek woorden en gezegden een rol spelen: God has not promised a smooth passage, but a safe landing. Wat denkt U hiervan ? Van het concert des levens krijgt niemand het program. Een waarheid als een koe. De wijsheidsleraar, rabbi, goeroe pur sang in een persoon is onze Messias, Jezus Christus. In de Zalig- sprekingen heeft hij het gogme, de slimheid, die je kunt vergelijken met het achtvoudige pad in het Boeddhisme. Hoe je kunt “zalig”, “gelukkig”, kunt worden in een notedop. We doen er, vroeger of later, allemaal aan, aan soul searching, aan in een zoektocht proberen op te sporen wie je bent, waar je voor staat, wat je doel, de zin van het leven is, waar je naar toe gaat. Point of no return, een kruis punt, een keerpunt in je leven … You live to learn. Door schade en schande wijs worden … Je kunt ook, in de positieve zijn van het woord, eigen-wijs zijn, uit je comfort zone komen, out-of-the-box denken, over kerk muren en grenzen heen kijken, non-conformist zijn. Niet met alle winden mee- waaien, maar een ei gen mening, oordeel over een onder werp vormen, je nek durven uitsteken. Wijsheid is “dat je uiteindelijk niet weet, maar dat je je in het besef daarvan open stelt voor het won der van het bestaan” (verwondering), aldus verwoord door mijn ex-filosofiedocent aan de HvA, Jan Bor, in zijn boek “Wijsheid”. Spring ik in deze column van de hak op de tak? Het hart van de bijbel, van het Evangelie, de Goede Boodschap, spreekt over geloof, hoop en liefde. Zij zorgen ervoor dat je levenswijs wordt (Zie het citaat boven mijn column). Deze missie wil ik graag met U en jou delen. Een wijs mens is hij, zij die weet dat wijsheid met de jaren komt … Of bijbels: “ Hij (of: Zij, JPK) die met de wijzen wandelt, zal wijs worden.” (Spreuken 13: 20). Hoe levenswijs bent U, jij?
Jean-Paul Kruk