Column Berlijnsyndroom
2 september 2016
Berlijnsyndroom
Ik heb de Berlijnse muur gezien! Als jongeren contactpersoon van de DDR-groep van de Rank (Nieuwegein) bezocht ik meerdere malen onze zustergemeente in Halle an der Saale. Later reisde ik als privé persoon in de DDR, wat nog niet mee viel van de staat kon ieder moment roet in mijn reisplannen gooien en werkelijk alles in de DDR was bedekt met en roetlaag. Ik zie mij nog zitten op de gang van een politiebureau.
Maar nooit eerder was ik in Berlijn. Dit vanwege de bezwerende woorden van mijn gastvrouwen en –heren dat "dáár niets te zien" was. Nu was ik er uiteindelijk dan toch. Was er tijdens de koude oorlog wellicht "niets te zien", nu kwam ik ogen tekort! Ik vreesde dat ik, zoals mensen in Jeruzalem soms overvallen worden door godsdienst waanzin, geschiedenisgek zou worden.
Alles leek goed te gaan, totdat ik mijzelf terug vond in een atoomschuilkelder. Beide dikke deuren van de luchtsluis waren dicht gevallen, ik ervoer een lichte vorm van claustrofobie. Bij een spookachtig schijnsel van blauwe noodverlichting zag ik rijen met bedden en stelde mij voor hoe ik hier twee weken zou moeten doorbrengen met weinig zuurstof, een extreem hoge luchtvochtigheid, en het idee dat boven deze bunker hoogst waarschijnlijk al het leven verdwenen was. Opeens hoorde ik vlak bij mij een stem….onmiskenbaar van een Russin! Zelfs toen ik wist dat deze stem afkomstig was van mijn gids in deze bunker, bleef mijn verwarring groot. Wie was er op het "slimme' idee gekomen om juist een Russin op de hoogte te brengen van alle ins- en outs van een atoomschuilkelder in West Berlijn?
Henny Ridderikhoff