Column Wie oren om te horen heeft
16 november 2014
Wie oren om te horen heeft ….
“Wat zou ik graag een keer het megalomane standbeeld van de voormalige dictator van Turkmenistan, Turkmenbasi, in het echt zien”; zei ik. “Wat is dat toch, die fascinatie van jou voor foute regimes?” verzuchtte Michiel. Moet hij zeggen; hij is in het geboortehuis van Stalin in Gori geweest. De “Grote Baas” wordt daar nog steeds vereerd, wel heeft museum één klein kamertje ingericht waarin er iets over, laten we zeggen, de minder leuke kanten van Stalin wordt verteld.
Ja, wat is dat toch? Voor mezelf heb ik het volgende als verklaring: het is belangrijk je als mens via alle mogelijke bronnen op de hoogte te stellen van hetgeen er aan slechts in de wereld gebeurt opdat regimes weten dat ze niet ongezien hun gang kunnen gaan. Maar ik vrees dat Freud er iets minder verheffend van zou maken.
Hoe vulgairder de propaganda hoe lekkerder eigenlijk hoorde ik Sander van Hoorn, Syrië correspondent, op 5 november op radio 1 zeggen. Tijdens de koude oorlog heb ik menig Oostblok land bezocht en stuitte daar geregeld op opvallende leugens en propaganda. In de DDR was óveral propaganda, op school, op het werk en ook op straat waar banieren met juichende kreten het goede leven in de socialistische heilstaat bezongen. Toch was het volk niet blij met de antifaschistischer Schutzwall. De muur is inmiddels weg en de DDR bestaat niet meer.
Precies 25 jaar later, op 9 november 2014, zitten Michiel en ik in de Singelkerk om naar de leek Dries van Agt te luisteren tijdens de “Preek van de Leek.” Het thema van de dienst is “onheil in het heilige land.” We hebben net de Bijbellezing uit het Oude Testament (!) gehoord over koning Achab (1Koningen 21 vers 1-20). Achab wil de wijngaard van Nabot hebben, hij ligt zo mooi naast zijn paleis. Maar Nabot zegt; De HEER verhoede dat ik de grond die ik van mijn voorouders heb geërfd aan u zou afstaan” Vervolgens wordt Nabot om het leven gebracht en neemt Achab de wijngaard in bezit. Dan stuurt De HEER Elia op Achab af om hem eens flink de waarheid te vertellen. Op dat moment wordt de kerkdienst ruw verstoord door pro-Israël lobbyisten. Er word een spandoek op gehangen met “Van Agt; de joden zijn jou zat!” Raar, ik heb toch echt altijd geleerd dat je een scheiding moet maken tussen de staat Israël en de joden. Er worden woorden geroepen die absoluut niet in een kerk(dienst) thuis horen. De sfeer is zeer dreigend en de politie moet er aan te pas komen voor we weer verder kunnen gaan. Ik heb zelfs in het Oostblok nog nooit zoiets engs meegemaakt. Met de schrik in de benen luisteren we later naar het emotionele betoog van Dries van Agt. Mooi vind ik het verhaal van moeders die bij de checkpoints gaan staan zodat de jonge soldaten zich beter gedragen. Het slotlied “U zij de glorie” wordt door iedereen uit volle borst meegezongen.
Ik heb gelezen dat het gouden standbeeld van Turkmenbasi is verplaatst van het centrum van de stad naar een park buiten het centrum. Ook draait het beeld niet meer, zoals vroeger, met de zon mee.
Wie oren om te horen heeft....
Henny Ridderikhoff